خداوند متعال، در آیاتی به بیان تأثیر توسّل در استجابت دعا و به خصوص در پذیرش استغفار بندگان می‌پردازد. روایات شریف اهل‌بیت( در شرح آن آیات، نيز بر تصریح نکات آیات شريفه می‌افزاید:

>وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا<^[1]

و اگر آنها هنگامی که به خویشتن ستم کردند نزد تو می‌آمدند، آن گاه از خداوند آمرزش می‌خواستند و رسول خدا نیز برای آنان طلب آمرزش می‌کرد، بی‌تردید خدا را بسیار توبه پذیر و مهربان می‌یافتند.

بر این اساس، پیامبر اکرم$ و امیرالمؤمنین%، در دعاهاي خود، یکدیگر را واسطه قرار می‌دادند؛ پیامبر گرامي$ در نماز می‌فرمودند:

«اللَّهُمَّ بِحَقِّ عَلِيٍّ بن أبِی طاَلِب عَبْدِكَ اغْفِرْ لِلْخَاطِئِينَ مِنْ أُمَّتِي»

خدايا به حقِّ بنده‌ات علي بن ابي‌طالب، گناهکاران از امّت مرا بيامرز.

 و اميرالمؤمنين% در رکوع و سجود نماز خویش می‌گفتند:

«اللَّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ اغْفِرْ لِلْخَاطِئِينَ مِنْ شِيعَتِي.»^[2]

خدايا به حقِّ بنده‌ات محمد$، گناهکاران از شيعيان مرا بيامرز.

قرآن کریم در آیات دیگری می‌فرماید:

>يا أَيهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيهِ الْوَسيلَةَ<[3]

اي کساني که ایمان آورده‌اید، از خدا پروا کنید و به او [توسّل و] تقرّب جویید.

>وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنی فَادْعُوهُ بِها<[4]

و نام‌های نیکو به خدا اختصاص دارد، پس او را با آنها بخوانید.

معنای ظاهری این آیات این است که تقوا، وسیلۀ تقرّب به خداوند است و انسان باید هنگام دعا، اسامی حق‌تعالی را بخواند. امّا در روایات شریف معصومین( «وسیلة» بندگان برای تقرّب به خداوند تعالی و نیز «نام‌های نیک» خداوند، وجود مبارک اهل‌بیت عصمت و طهارت( معرفی شده است؛ چنان‌که پیامبر اکرم$ تصريح فرمودند:

«نَحْنُ الْوَسِيلَةُ إِلَي اللَّهِ»^[5]

و نيز امام صادق % فرمودند:

«نَحْنُ وَ اللَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَي»^[6]

همچنين قرآن کريم در جريان حضرت آدم% مي‌فرمايد: هنگامي که مقرّر گرديد حضرت آدم % توبه کند، خداوند متعال، کلماتي را به او القاء فرمود و به واسطۀ آن کلمات، توبۀ وي پذيرفته شد:

>فَتَلَقَّي آدَمُ مِنْ رَبِّهِ کَلِماتٍ فَتابَ عَلَيهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحيمُ <^[7]

سپس آدم از پروردگارش کلماتي را دریافت نمود؛ و خدا او را بخشید. آری او توبه پذیر مهربان است.

در برخی از روایات آمده است که حضرت آدم % در عرش الهی اسمائی بزرگ و گرامی را دید. سؤال کرد: این اسماء متعلّق به چه کسانی است؟ به او خطاب شد: اسامی بزرگ‌ترین و با منزلت‌ترینِ مخلوقات خداوند است و آنان «محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین» هستند. در این هنگام حضرت آدم% به آنان متوسّل شد و پروردگار عالم توبۀ او را پذیرفت.[8]   

از آنچه بیان شد، این نتیجه حاصل می‌شود که توبه، نيازمند توسّل است و همان‌طور که انجام سایر امور عالم به سلسلۀ اسباب و علل نیازمند است، خداوند متعال به واسطۀ توسّل به اهل‌بیت( توبۀ بندگان را می‌پذیرد.